JAK JE ROZPOZNAĆ? CZY MOJE DZIECKO JEST W GRUPIE RYZYKA?
Do najczęstszych zachowań ryzykownych należą:
- Sięganie po używki (alkohol, substancje psychoaktywne tj. nikotyna, marihuana, kokaina, amfetamina, dopalacze, leki – środki uspokajające czy nasenne),
- uzależnienia behawioralne (od komputera, internetu, smartphona, hazardu, ćwiczeń fizycznych, zakupoholizm, pracoholizm),
- wagary,
- wulgaryzmy,
- wczesna inicjacja seksualna,
- bójki,
- zachowania agresywne,
- hejt,
- brak zainteresowania nauką,
- brak kultury osobistej,
- konflikty z prawem,-.
Co motywuje dzieci i młodzież do podejmowania zachowań ryzykownych?
- Ciekawość
- Przekora
- Manifestowanie niezależności i dorosłości
- Fascynacja lub presja grupy
- Sposób na stres lub urozmaicenie nudnego życia
- Lęk przed odrzuceniem
- Brak kontaktu z rodzicami, brak reakcji ze strony dorosłych
- Negatywne wzorce promowane przez media
Czynniki zwiększające zachowania ryzykowne
- Warunki rodzinne: konflikty rodzinne, rozwód rodziców, choroba psychiczna w rodzinie
- Problemy emocjonalne: stresujące zdarzenia życiowe, maltretowanie w dzieciństwie, apatia lub otępienie emocjonalne, niedojrzałość emocjonalna, niska samoocena
- Problemy szkolne: niepowodzenia w nauce, demoralizacja szkolna
- Problemy interpersonalne: odrzucenie przez rówieśników, alienacja, izolacja
- Kontekst ekologiczny: zdezintegrowane środowisko sąsiedzkie, dyskryminacja rasowa, bezrobocie, skrajne ubóstwo
- Opóźnienie rozwoju: inteligencja poniżej normy, niekompetencja społeczna, brak odpowiednich nawyków i umiejętności związanych z pracą
JAK CHRONIĆ MŁODZIEŻ PRZED ZACHOWANIAMI RYZYKOWNYMI?
WŚRÓD CZYNNIKÓW CHRONIĄCYCH PRZED ZACHOWANIAMI DYSFUNKCYJNYMI U MŁODZIEŻY NIEZWYKLE WAŻNĄ ROLĘ ODGRYWA SILNA WIĘŹ EMOCJONALNA Z RODZICAMI, KTÓRA KSZTAŁTUJE SIĘ OD NARODZIN DZIECKA I MA FUNDAMENTALNE ZNACZENIE NA JEGO ROZWÓJ EMOCJONALNO – SPOŁECZNY.
ISTOTNĄ ROLĘ ODGRYWAJĄ TAKŻE: ZAINTERESOWANIA NAUKĄ SZKOLNĄ/ROZWOJEM, SKŁONNOŚĆ DO RESPEKTOWANIA NORM I WARTOŚCI SPOŁECZNYCH, POSIADANIE I PIELĘGNOWANIE HOBBY I PASJI
JAK IM PRZECIWDZIAŁAĆ?
- KWESTIONOWAĆ NIEPRAWIDŁOWE NORMY
- MOTYWOWAĆ DZIECKO DO PODJĘCIA WŁASNYCH POSTANOWIEŃ
- INFORMOWAĆ O REALNYCH KONSEKWENCJACH
- UCZYĆ KONSTRUKTYWNEGO ODMAWIANIA
- PODEJMOWAĆ ALTERNATYWNE SPOSOBY ŻYCIA
- UCZYĆ WYZNACZANIA CELÓW I PODEJMOWANIA DECYZJI
- UCZYĆ STRATEGII RADZENIA SOBIE ZE STRESEM
- ROZMAWIAĆ W ATMOSFERZE ZAUFANIA, SZCZEROŚCI, TROSKI I PARTNERSTWA
Opracowanie w oparciu o materiały avigon.pl oraz wyniki badań instytutu profilaktyki zintegrowanej
Marta Walczak psycholog